کفپوش آنتی استاتیک چیست؟

کفپوش آنتی استاتیک چیست؟

کفپوش اپوکسی آنتی استاتیک یک نوع کفپوش تخصصی است که به دلیل ویژگی‌های منحصر به فردش، برای محافظت از تجهیزات الکترونیکی در برابر خطرات تخلیه الکتریسیته ساکن بسیار موثر است. این کفپوش با استفاده از موادی که مقاومت الکتریکی مناسبی دارند، مانند اپوکسی و هاردنرهای خاص، طراحی شده است تا بتواند بارهای الکتریکی را به طور کنترل شده به زمین یا چاه ارت تخلیه کند. لایه‌های پوششی این کفپوش، مانع انتقال شارژهای الکتریکی می‌شوند و در نتیجه، از آسیب به قطعات الکترونیکی ناشی از تخلیه الکتریکی جلوگیری می‌کنند.

این نوع کفپوش به خاطر ویژگی‌هایش مناسب برای محیط‌هایی است که احتمال وجود شارژهای استاتیکی بالا و خطرات ناشی از آنها وجود دارد. بنابراین، به خصوص در صنایع الکترونیکی، فضاهای تمیز، کارگاه‌های تولیدی و داروسازی که قطعات الکترونیکی حساس در آنها استفاده می‌شوند، استفاده از کفپوش اپوکسی آنتی استاتیک توصیه می‌شود. این کفپوش نه تنها از ایجاد شارژهای استاتیکی جلوگیری می‌کند بلکه می‌تواند در کنار این وظیفه، مقاومت مکانیکی مناسبی نیز ارائه دهد که برای شرایط کاری صنایع مختلف بسیار اساسی است.

اهمیت استفاده از کفپوش آنتی استاتیک چیست؟

تخلیه الکتریسیته ساکن، که می‌تواند به راحتی مدارهای الکترونیکی را تخریب یا از بین ببرد، یکی از چالش‌های اساسی در صنعت الکترونیک است که نیازمند راه‌حل‌های مؤثر برای مقابله با آن می‌باشد. این پدیده به خصوص برای قطعات الکترونیکی حساس که ممکن است در اثر تخلیه الکتریکی حتی با ولتاژ‌های کمتر از 300 ولت آسیب ببینند، بسیار حیاتی است. برای اینکه از خسارات احتمالی جلوگیری شود، استفاده از کفپوش‌های ضد الکتریسیته ساکن به عنوان بخشی از استراتژی مدیریت ESD در صنایع مختلف بسیار حیاتی است.

چرا در بعضی محیط ها باید از کفپوش آنتی استاتیک استفاده کنیم؟

اگر بار استاتیک ذخیره شده به اندازه کافی قابل توجه باشد، هنگامی که یک جسم باردار به یک جسم رسانا یا زمین نزدیک می‌شود، بار اضافی بین دو جسم جریان پیدا می‌کند و این باعث خنثی شدن بارهای الکتریکی اضافی می‌شود. این پدیده به عنوان تخلیه الکترواستاتیک شناخته می‌شود که می‌تواند باعث ایجاد یک جرقه قابل مشاهده شود. اگر این تخلیه از یک قطعه از تجهیزات الکترونیکی حساس عبور کند، می‌تواند به آن آسیب جدی و ناقابل بازپس‌گیری وارد کند.

با توجه به اینکه تخلیه‌های الکترواستاتیکی می‌توانند در محیط‌هایی که حاوی گازها، حلال‌ها یا گرد و غبار قابل اشتعال هستند، منبع احتراق خطرناکی باشند، ضرورت دارد که در همه صنایع و محیط‌هایی که عناصر قابل اشتعال وجود دارند، به مدیریت و کنترل مناسب تخلیه‌های الکترواستاتیکی توجه ویژه داشته باشیم.

چرایی استفاده از کفپوش های ضد الکتریسسته؟

کفپوش‌های Anti-static به طور کلی با هدف جلوگیری از تجمع بارهای استاتیکی بر روی سطوح زمین انسانی را ارتقاء می‌دهند. این نوع کفپوش با استفاده از لایه‌هایی از رزین‌های خاص طراحی شده‌اند که مواد رسانای خاصی را در ساختار کفپوش گنجانده‌اند. زمانی که اشیاء یا افراد به سطح کفپوش دسترسی دارند، این لایه‌های رزینی بارهای الکتریکی را از آنها جذب می‌کنند و این فرآیند به یک زنجیره واکنشی تبدیل می‌شود که به انتقال بارها به نقاط ارت مناسب منجر می‌شود.

کفپوش های Anti-static در محیط های بسار حساس مثل اتاق عمل کاربرد حیاتی دارند

در این فرآیند، ابتدا یک پوشش رزینی با استفاده از مواد رسانای ویژه ایجاد می‌شود که این مواد بارهای الکتریکی را از افرادی که بر روی سطح کف حرکت می‌کنند جذب می‌کنند. سپس، بارها به یک محور رسانا برخورد می‌کنند که با کربن پر شده است تا مقاومت بسیار پایینی داشته باشد. در نهایت، شارژ به یک نوار مسی که در زیر پوشش کف مدفون شده است، برخورد می‌کند و به نقطه ارت مناسب متصل می‌شود.

برای اطمینان از کارایی بهینه، نقشه‌های انتقال بار و اتصال به زمین باید با دقت بالا طراحی شوند. این شامل نصب شبکه‌های مسی زیر پوشش کف نیز می‌شود که به افزایش رسانایی سطح و اتصال به زمین کمک می‌کنند. این شبکه‌ها باید به طور مستمر و با استانداردهای دقیق متصل شوند تا از کارایی و پایداری سیستم اطمینان حاصل شود.

به عنوان مثال، در فضاهایی که نیاز به کاهش خطرات ناشی از تخلیه الکتریکی و حفظ ایمنی تجهیزات الکترونیکی حساس داریم، استفاده از این کفپوش‌ها بسیار توصیه می‌شود. این اقدامات نه تنها از آسیب به تجهیزات جلوگیری می‌کنند بلکه برای ایجاد یک محیط کاری ایمن و مطمئن برای پرسنل نیز بسیار موثر هستند.

اهمیت شبکه مسی در کفپوش های آنتی استاتیک

شبکه‌های مسی به عنوان بخشی اساسی از فرآیند کفپوش آنتی استاتیک، نقش بسیار مهمی را در بهبود رسانایی سیستم کفپوش ایفا می‌کنند. این نوارها زیر لایه پرایمر نصب می‌شوند و برای ایجاد ارتباط رسانایی بهتر با نقطه زمین، اهمیت زیادی دارند.برای درک بهتر نقش این نوارها، باید تأثیر آنها بر مقاومت سطح را در نظر گرفت. مقاومت در اینجا به عنوان مقاومت بین یک نقطه زمین ثابت و سطح اندازه گیری می‌شود. اندازه گیری فاصله از نقطه اندازه گیری تا نقطه زمین باید به دقت انجام شود، در غیر این صورت ممکن است که مقدار مقاومت در نقاط مختلف سطح تغییر کند.

چرا باید از مس در کفپوش آنتی استاتیک استفاده کرد

این نوارها به ویژه برای موادی که رسانایی کمی دارند، حیاتی هستند، زیرا با افزایش فاصله بین نقاط اندازه گیری، مقاومت اندازه گیری شده افزایش می‌یابد. بنابراین، استفاده از یک شبکه مسی رسانا باعث افزایش ابعاد نقطه زمین می‌شود و اطمینان حاصل می‌کند که تمامی نقاط کف به نقطه زمین نزدیک هستند.نصب پیوسته و متصل بودن شبکه مسی از اهمیت بالایی برخوردار است تا برای کارکرد بهینه آن، همه بخش‌های شبکه به درستی به هم متصل شوند و یا به زمین متصل شوند. این اقدام در فرآیند نصب کفپوش ممکن است باعث بروز مشکلاتی شود، از جمله شکستگی در اتصالات شبکه مسی به دیواره‌ها. برای جلوگیری از این مشکلات، نوار مسی باید به نحوی نصب شود که احتمال شکستگی آن کاهش یابد، به علاوه باید تأکید شود که تمامی نقاط اتصال به زمین به یکدیگر متصل شوند تا اطمینان حاصل شود که هر بخش از کف به طور کامل به زمین متصل است.

به طور معمول، استفاده از شبکه‌های مسی برای سطوح به مساحت 3 متر مربع توصیه می‌شود تا به اندازه کافی فردی که در سطح حرکت می‌کند، به یک نقطه زمین نزدیک باشد. بخش‌های کف که در مجاورت نوار مسی ندارند، رسانایی کمتری نسبت به قسمت‌های دیگر خواهند داشت. با این حال، بسته به ابعاد و شکل فضا، ممکن است نصب این شبکه‌ها همیشه عملی نباشد.

در مواردی که نصب شبکه مسی با ابعاد استاندارد عملی نیست، استفاده از مس به عنوان “پای کلاغ” می‌تواند جایگزین مناسبی باشد – در این روش، نوار مسی از یک نقطه زمین به چندین خط مستقیم و با فاصله یکسان پخش می‌شود.

الزامات ارتینگ

نصب یک نقطه اتصال به زمین به طور ساده یک اتصال الکتریکی است که به هر دفعه که به کف منتقل می‌شود، اجازه می‌دهد که به زمین فرار کند. بدون اتصال به زمین، امکان تشخیص کف به عنوان یک سطح ضد الکتریسیته ساکن وجود ندارد، زیرا هر الکتریسیته ساکن به سادگی در کف جمع می‌شود.

عملیات عملی بیشتر در ایجاد یک نقطه اتصال به زمین معمولاً با اتصال به سیستم ارت موجود در تاسیسات انجام می‌شود. یک نقطه ارت در هر 200 متر مربع بیشترین حالت مورد نیاز است، با این حال، باید توسط یک مهندس برق مجرب بررسی و تعیین شود که تعداد نقاط ارت برای شرایط خاص کافی باشد و مطابق با الزامات استاندارد عمل کند.

در چه مکان هایی باید از کفپوش ضد برق استفاده کنیم؟

کفپوش آنتی استاتیک، به دلیل توانایی کنترل و حذف بارهای استاتیک، در مکان‌ها و صنایع زیر استفاده می‌شود:

صنایع الکترونیکی و تولید نرم‌افزار

در این صنایع، تجهیزات الکترونیکی حساس و قطعاتی که ممکن است تحت تأثیر بارهای استاتیکی قرار بگیرند، وجود دارند. استفاده از کفپوش آنتی استاتیک در اینجا از آسیب به این تجهیزات جلوگیری می‌کند.

صنایع داروسازی

در محیط‌های تولید دارو، کنترل بارهای استاتیک می‌تواند از مواد و فرآورده‌های حساس محافظت کند که ممکن است تحت تأثیر تخلیه الکتریکی قرار بگیرند.

صنایع پلاستیک و پلیمر

در این صنایع که بر اساس فرآیندهای شیمیایی و تولید محصولات پلاستیکی انجام می‌شوند، کفپوش آنتی استاتیک می‌تواند از آسیب به مواد در حین فرآیندهای تولیدی جلوگیری کند.

مخازن و ایستگاه‌های پمپاژ

در این مکان‌ها که ممکن است سوخت و سازهای قابل اشتعال وجود داشته باشند، کفپوش آنتی استاتیک می‌تواند از خطرات ناشی از تخلیه الکتریکی جلوگیری کند.

خطوط تولید و فرآیندهای صنعتی

در هر نوع خط تولید و فرآیند صنعتی که کنترل استاتیک برای حفظ سلامت تجهیزات و مواد مورد استفاده ضروری است، می‌توان از کفپوش آنتی استاتیک بهره برد.

اتاق‌ها و فضاهای سرور

در مراکز داده، اتاق‌های سرور و هر نوع فضایی که تجهیزات الکترونیکی حساس در آن قرار دارند، استفاده از کفپوش آنتی استاتیک ضروری است تا از آسیب به این تجهیزات جلوگیری شود.

مراکز بهداشتی

در بخش‌های مختلف مراکز بهداشتی، از جمله بخش‌های اتاق عمل و بخش‌هایی که تجهیزات پزشکی حساس در آن‌ها قرار دارند، استفاده از کفپوش آنتی استاتیک می‌تواند از خطرات ناشی از برق‌گرفتگی جلوگیری کند.

استفاده از کفپوش آنتی استاتیک در این مکان‌ها نه تنها به حفظ تجهیزات و مواد حساس کمک می‌کند بلکه به ایجاد محیطی ایمن‌تر و پایدارتر برای کارکنان نیز کمک می‌کند.

استاندارد های کفپوش ضد برق چیست؟

بسته به نوع عملیات و تاسیسات مورد نظر، کفپوش آنتی استاتیک ممکن است نیاز به رعایت استانداردهای ضد لغزش داشته باشد تا از خطرات احتمالی لغزش جلوگیری کند. پوشش‌های ویژه کف که هم ضد الکتریسیته ساکن هستند و هم دارای سطحی ایمن و ضد لغزش می‌باشند، برای این محیط‌های کاری خاص طراحی شده‌اند و به رفاه و ایمنی کاربران کمک می‌کنند.

تست کفپوش های ضد برق برای خروجی بهتر و اطمینان خاطر امر ضروری است.

برای آزمایش کفپوش، روش‌های مختلفی وجود دارند که می‌توانند مقاومت الکتریکی را اندازه‌گیری کنند، و هر یک نتایج متفاوتی را به دنبال دارند. بهتر است به ویژگی‌های هر روش آزمایشی دقت کنیم، زیرا نحوه اندازه‌گیری مقاومت سطح یا زمین می‌تواند نتایج متفاوتی را ارائه دهد. استاندارد BS EN 61340-5-1 یکی از استانداردهای مورد استفاده برای اندازه‌گیری مقاومت کف است، که در بسیاری از کشورها مورد تأیید قرار دارد.به منظور بررسی دقیقتر، پیشنهاد می‌شود که آزمایش‌های مختلف به‌ویژه در هر مرحله از پروژه کفپوش انجام شوند، تا از عملکرد بهینه آن اطمینان حاصل شود.

تفاوت بین طبقات رسانا و اتلافی

اصطلاح “کفپوش ضد استاتیک” اغلب به عنوان تعمیم برای هر دو طبقه اتلاف کننده الکترواستاتیک (ESD) و رسانای الکترواستاتیک (ESC) استفاده می شود. همانطور که قبلا گفته شد، تعریف مناسب به رسانایی کف بستگی دارد، به طوری که رسانا هر طبقه ای است که دارای مقاومت کمتر از 1.0 × 106 اهم (1 میلیون اهم) باشد، و اتلاف کننده هر طبقه ای است که دارای مقاومت بین 1.0 × 106 باشد. و 1.0 × 109 اهم.

این امر با این واقعیت نشان داده می شود که بسیاری از پوشش های کف رزین بسته به نحوه اعمال آنها می توانند رسانا یا اتلاف کننده باشند.به بیان ساده، هر چه خطر خطر ناشی از جرقه یا تخلیه الکتریکی (شوک) بیشتر باشد، کف باید رسانایی بیشتری داشته باشد.این دسته بندی به رسانا و اتلاف استاتیک به ویژه برای مناطق الکترونیکی که در آن خطر شوک برق از ابزارهای دستی وجود دارد مفید است.

بهترین نحوه اجرا کفپوش آنتی استاتیک

برای اجرای بهترین کفپوش آنتی استاتیک، مراعاتی که در طراحی و اجرا باید داشته باشید عبارتند از:

مراحل اجرای کفپوش آنتی استاتیک

اجرای کفپوش آنتی استاتیک به چندین مرحله تقسیم می‌شود که هر کدام از این مراحل به طور خاص به ایجاد یک سطح مناسب برای کاربردهای خاص می‌پردازد. در ابتدا، بازدید فنی از سطح انجام می‌شود تا مشکلات و نیازهای زیرساختی شناسایی شوند. پس از بررسی‌های لازم، تیم حرفه‌ای و آموزش دیده برای اعمال پرایمر و انجام زیرسازی به محل اعزام می‌شود تا سطح را برای لایه‌های بعدی آماده کنند.

اجرای لایه‌های کفپوش

پس از زیرسازی، اجرای کفپوش با استفاده از لایه‌های مختلف انجام می‌شود. لایه اول که پرایمر نامیده می‌شود، بر روی سطح اجرایی تخت و تمیز اعمال می‌شود تا بهبود چسبندگی لایه‌های بعدی را فراهم آورد. لایه‌های میانی به عنوان بسترهای مقاوم در برابر فشارهای مکانیکی و آلودگی‌های گرد و غبار نصب می‌شوند. سپس، شبکه مسی که جلوگیری از الکتریسیته ساکن را تضمین می‌کند، بر روی سطح نصب می‌شود. در نهایت، لایه پایانی آنتی استاتیک که دارای مقاومت فیزیکی، شیمیایی و مکانیکی مناسب است، بر روی کفپوش اعمال می‌شود تا بهره‌برداران از شرایط ایمن و کارایی بالایی برخوردار شوند.

نکات پایانی و کنترل کیفیت

برای اطمینان از عملکرد بهینه کفپوش آنتی استاتیک، انجام آزمون‌های کنترل کیفیت بعد از هر مرحله بسیار حیاتی است. این آزمون‌ها شامل اندازه‌گیری مقاومت الکتریکی سطح و مقاومت زمین است که با استفاده از استانداردهای مشخص انجام می‌شود. همچنین، بررسی نهایی پس از نصب شبکه مسی و اعمال لایه پایانی آنتی استاتیک ضروری است تا اطمینان حاصل شود که کفپوش به درستی اجرا شده و تمامی نیازهای فنی و ایمنی محیط را پوشش داده است.

نتیجه گیری کنیم:

کفپوش‌های آنتی استاتیک به عنوان راه حلی ضروری در صنایعی که تخلیه الکتریکی می‌تواند پیامدهای جدی داشته باشد، از جمله صنایع الکترونیکی، داروسازی، پزشکی و فضاهایی با نیازهای ایمنی بالا شناخته می‌شوند. این نوع کفپوش‌ها با جلوگیری از تخلیه ناخواسته الکتریسیته ساکن، به حفظ ایمنی تجهیزات الکترونیکی، افراد کارگر و بازدیدکنندگان کمک می‌کنند.

کفپوش‌های آنتی استاتیک اثربخشی بسیار زیادی در کنترل تخلیه الکتریکی دارند؛ زیرا با ایجاد یک مسیر کنترل شده برای تخلیه به زمین، خطر شوک الکتریکی به شدت کاهش می‌یابد. این مسئله در محیط‌هایی که از تجهیزات حساس الکترونیکی استفاده می‌شود، بسیار حیاتی است و حتی کوچکترین تخلیه الکتریکی ممکن است به آنها آسیب جدی وارد آورد.

در پایان، کفپوش‌های آنتی استاتیک به دلیل مقاومت بالا در برابر شرایط فیزیکی و شیمیایی، به عنوان یک گزینه پایدار برای محیط‌های صنعتی و تجاری شناخته می‌شوند. این کفپوش‌ها قادرند در برابر رطوبت، شیمیایی‌ها، و آسیب‌های مکانیکی مقاومت کنند، که این ویژگی‌ها باعث می‌شود تا در طول عمر خدمت خود، به بهره‌وری و ایمنی مداوم کمک کنند.